Verslag SAQ ontvangst op Christmas Eve 2021

Wie de afgelopen jaren niet onder een steen heeft geleefd, weet inmiddels dat de beroemde Zweedse machinezender SAQ uit Grimeton ieder jaar een aantal keren op 17,2 kHz is te horen.

Gewoonlijk is dat drie keer per jaar:

• In juli op Alexanderson Day
• In oktober op United Nations Day
• Op de dag voor kerstmis op Christmas Eve

Lange golf

Het beluisteren van lange golf stations is een apart deel van onze hobby en zo laag als SAQ vindt je niet veel aanbod. Bovendien starten de meeste ontvangers vaak pas op 30 kHz en heb je toch wel een goede antenne nodig, alsmede een storingsvrije locatie.

Reden genoeg om er met een aantal gelijkgestemden 3 x per jaar op uit te trekken; bij Fort Rammekens, in je achtertuin, bij de bunker van VLI of toevallig op Oranjeplaat.

In oktober testte Wijnand PA3HFJ nog de opstelling met een SDR ontvanger maar dit viel op de VLF toch wel tegen. Het betrof de SDRplay RSP1A, die via een USB kabeltje met een computer verbonden wordt om deze m.b.v. een SDR programma te bedienen. Helaas bleek de gevoeligheid op deze lage frequentie niet afdoende voor een goede ontvangst.

Reden te meer om met de bekende die-hards op 24 december 2021 de klimatologische omstandigheden op Oranjeplaat te trotseren. Ze stonden om 08:30 dan ook gereed om de antennes op te zetten. In de buitenlucht is het goed afstand houden en mocht er toevallig nog een losse Omikron bacil rondvliegen, dan was deze meteen gevriesdroogd!

Standaard opstelling

De volgende, inmiddels redelijk standaard, configuraties werden gebruikt:

• PA3GEO: Yaesu FT-817ND, Funkamateur converter en standaard PA0RDT miniwhip
• PA3HFJ/PA2KM: Icom IC-7100, Elektuur converter en zelfbouw actieve antenne
• PA1FZH: de nieuw ingerichte koffer met Icom IC-705, Funkamateur converter en een speciale uitvoering van de PA0RDT miniwhip in SMD techniek

Elna zorgde voor de appeltaart en Karin bracht warme chocolademelk mee, dus de kerststemming was om 08:30 al gezet.

Vanaf 08:30 was op de iPad op de Defender motorkap middels de live-stream het opstarten van de zender te zien, dit jaar trouwens met een uitstekende uitleg van alle stappen en een mooie blik op het antennepark van ruim 2 km lang.

Daar waar een hedendaagse zender slechts “a flick of the switch” behoeft, dient er voor de machinezender een heel protocol te worden doorlopen van koelwater- en smeeroliepompen opstarten, vijverfonteinen in werking stellen, vullen van weerstandsbakken met water en heel rustig optoeren van de motor tot 700 RPM. Soort opstarten van een 30 jaar oude Landrover, als het ware.

Om 08:45 was dat allemaal in goede orde doorlopen en startte het bekende “VVV VVV VVV de SAQ”.

Oversturing opgelost

Had PA1FZH vorige keer nog wat last van oversturing van de converter, dit jaar was dat na opnieuw afregelen van de converter ook verleden tijd. Als SAQ niet in de lucht is (wat eigenlijk 8759 uur per jaar het geval is), zijn de tijdzenders in Cumbria (60 kHz) en Mainflingen (77 kHz) ook prima signalen om je spullen te testen. Zeker nu er steeds meer Non Directional Beacons op LF uit de lucht worden gehaald (de Nederlandse NDB’s zijn al uit de lucht) is het weer een nieuwe sport om stations te ontvangen op VLF. Er zijn er genoeg maar die zijn vaak digitaal. De Klingenfuss gids is daarbij trouwens een geweldig hulpmiddel (wat is het wat ik hoor?)

De ontvangst bij Robert lag ver onder verwachting; een nader onderzoek bracht een slechte coaxverbinding naar voren. Dat is het voordeel van de -E- van experimenteel; door uitwisselen van kabels en converters kwamen we er snel achter.

De ontvangst van SAQ bij Wijnand lag rond de 579, bij Dan was dat 599 (ruim). De PA0RDT miniwhip met SMD bleek ook van de zomer al wat meer signaal te geven.

Later bleek dat het in Middelburg Zuid niet mogelijk te zijn geweest om SAQ in de ruis te ontvangen maar Roelof, PA0RDT stuurde nog een geluidsfile van zijn ontvangst en daaruit bleek dat het signaal ook achter de Veste in Middelburg goed was te ontvangen (mits je de juiste spullen gebruikt).

Ook Herman, P3ALX hoorde SAQ prima met de Kenwood TS590SG, Datong VLF converter en ook de PA0RDT miniwhip.

Dit keer was er geen speciale boodschap over de pandemie maar was de hoofdtekst “WE WISH YOU ALL A MERRY CHRISTMAS AND A HAPPY NEW YEAR”.

Om 09:30 was SAQ alweer uit de lucht, was de appeltaart op en hadden we ons aan de warme chocolademelk op kunnen warmen.

Het was weer een mooie afsluiting van het seizoen en we kijken alweer vooruit naar het nieuwe jaar.

73, PA3HFJ, PA2KM, PA3GEO en PA1FZH.

Bekijk de foto’s van deze ochtend in ons Fotoboek.